مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری ۲۴

مقاله­ی حاضر در پی آن است تا به این پرسش اساسی پاسخ دهد که ساخت پیاده­راه خیابان ۱۵خرداد (واقع در منطقه­­ی ۱۲ شهرداری تهران) چه پیامدهای اجتماعی به دنبال خواهد داشت و با چه تغییرات یا تعدیل­هایی می­توان به بهترین وجه نظر ذی­نفعان و متاثرین را تامین نمود. این پژوهش از نظر مسیر توصیفی و از نظر هدف کاربردی بوده و برای گردآوری اطلاعات نیز از روش میدانی و اسنادی استفاده گردیده است. در بخش اسنادی، کلیه­ی اسناد موجود تمام‌شماری شده و در بخش میدانی نیز ۸۸۰ نفر از بین ساکنان، کسبه­ی فعال در محدوده­ی اجرای طرح و مراجعان به بازار به عنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه­­ی مد نظر برروی آن­ها اجرا گردیده است. در عین حال با مدیران محلی و نهادهای ذی­نفع نیز به صورت هدفمند و در دسترس و با گروه­های مردمی به صورت گلوله­برفی مصاحبه صورت پذیرفته است. ابزار به کار رفته در این پژوهش، فیش­های اطلاعاتی، پرسش­نامه­ی پژوهش­گر ساخته، مصاحبه­ی نیمه­باز و مشاهده بوده است. یافته­های پژوهش گویای آن است که اگر چه این پیاده­راه می­تواند به رونق اقتصادی محدوده و یا گسترش فضاهای فراغتی، سیاحتی و فعالیتی منجر گردد، در عین حال می­تواند به انتقال آلودگی­های زیست­محیطی به دیگر نقاط شهر و تغییر هویت محله­های اطراف نیز دامن زند. در انتها ایجاد پهلوگاه جهت بارگیری، استفاده از مبلمان و المان­های تاریخی تهران قدیم و… نیز به عنوان راه­کار جهت حصول به اهداف پروژه به عنوان فضای عمومی قابل بیان خواهند بود.

علی‌رغم عمر اندک مقوله سرمایه اجتماعی، این متغییر از مباحث اجتماعی مهمی است که در میزان توسعه­یافتگی مناطق و کشورها نقش بزرگی ایفا می‌کند و در حوزه‌های گوناگون علوم اجتماعی، اقتصاد و اخیراً علوم سیاسی مطرح شده است. اهمیتش آن‌قدر زیاد است که از زوایای گوناگون روند رشد و توسعه یک جامعه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در واقع سرمایه اجتماعی به عنوان یکی از برترین سرمایه‌های یک جامعه به شمار می‌رود که از محیطی به محیط دیگر متفاوت است. هدف از این مقاله حاضر بررسی میزان سرمایه اجتماعی در محلات مختلف شهر داراب در استان فارس است. روش تحقیق مقاله حاضر از نظر ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و میدانی است که در این راستا بر اساس فرمول کوکران ۱۸۰ پرسشنامه تهیه شده در ۸ محله از کل محلات شهر داراب که به صورت نمونه انتخاب گردیدند تکمیل شده و برای به دست آوردن ضریب اعتبار پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ ۷۵/۰، حاکی از پایایی قابل قبولی را بیان می‌دارد و همچنین برای رتبه‌بندی میزان سرمایه اجتماعی در محلات مختلف از مدل تصمیم‌گیری Topsis استفاده گردیده است.

احداث خیابان‌های جدید درون بافت شهرها و نفوذ نوگرایی و اتومبیل به آن‌ها باعث ایجاد فضاهای تعریف نشده گشته است که این اراضی خالی و رها شده با ابعاد بزرگ و کوچک به جا مانده از احداث خیابان‌های جدید درون شهر موقعیت‌های مناسبی جهت توسعه و انجام اقدامات خلاقانه و کشف ارزش‌های پنهان بسیار در آن را به وجود آورده است. حرکت و ارتباطات سواره به نحو فزاینده‌ای بر فضای عمومی تسلط یافته و بسیاری از ارزش‌های فرهنگی نیز گمشده است. بنابراین تهدید فضاهای گمشده را می‌توان به فرصتی برای ایجاد فضای شهری سرزنده، پویا و پایدار تبدیل نمود. روش تحقیق در این پژوهش از نوع پیمایشی و با هدف ساخت، اعتباریابی و رواسازی پرسشنامه جایگاه مشارکت مردمی در رسیدن به پایداری اجتماعی در طراحی فضاهای گمشده شهری با روش نمونه گیری تصادفی از کاربران دو فضای عمومی در دو منطقه از شهر تهران اجرا شده است.

یکی از مهم‌ترین زیرساخت­های سیستم حمل و نقل، پارکینگ­های عمومی هستند که نقش مناسبی در کاهش ترافیک دارند. پارکینگ می­تواند بر کارایی ترافیک و کیفیت زندگی شهری تأثیر بگذارد. بعد از گذشت چندین دهه و افزایش اتومبیل، نبود فضای کافی برای پارک و در نهایت هزینه زیاد ساخت پارکینگ، ارزیابی دقیق برای مدیریت و مکان­یابی پارکینگ ضروری گشته است. این پژوهش امکان سنجی مکان مناسب پارکینگ در مناطق ۲ و ۸ شهرداری شیراز، و مکان­یابی آن­ را بررسی می­کند. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش انجام آن به صورت توصیفی – تحلیلی می‌باشد. ابتدا جهت تدوین مبانی نظری از روش کتابخانه­ای استفاده شده است. سپس از روش توصیفی برای شناخت محدوده مورد مطالعه و جهت بررسی وضع موجود پارکینگ‌های موجود از روش میدانی و نقشه‌های طرح تفصیلی و جامع استفاده گردیده. جهت بررسی پارکینگ عمومی، ابتدا وضع موجود را بررسی، سپس با توجه به وضعیت موجود، میزان کمبودها و نحوه توزیع فضایی پارکینگ­ها مشخص شده است.