مجله علمی منظر شماره ۹ تابستان ۱۳۸۹
فهرست مقالات در نشریه علمی منظر شماره ۹ (بخش۲)
۹- چیستی منظر شهری | سید امیر منصوری
۱۰-نقش نسبیت‌های روانشناختی در فهم محیط | ناصر براتی
۱۱- منظرشهری، بررسی تطبیقی سه مفهوم در شهر | محسن فیضی
۱۲- لزوم پرداخت قوانین ساخت و ساز شهری به معنای نشانه‌ها | مهرداد کریمی مشاور
۱۳- منظر شهری قلمروی ایستگاه‌های مترو | آرش زاهدان
۱۴- ارزیابی نقش خیابان جمهوری در منظر شهر تهران | محمد حسین عسکرزاده؛ سحر سادات حسینی
۱۵-بررسی نقش عنصر رابط باغ‌های شهری در ایران | حشمت‌الله متدین
۱۶- بررسی نقش نظرگاه‌ها در منظر شهری | مهسا طیبی‌فر
چکیده مقاله ۹ نشریه مجله علمی منظر شماره ۹
منظر شهری، ترکیب نسبتاً جدیدی است که پیش از آنکه دست اندرکاران علم و نظر به تبیین آن بپردازند، در میان مردم و حرفه مندان مورد استفاده واقع شد. نخستین بار مرحوم دکتر «مزینی» در دهه ۵۰ ، که کتاب «کوین لینچ » به نام «تصویر شهر» (یا تصور شهروندان از شهر) را «سیمای شهر» ترجمه کرد، این مفهوم را در ادبیات حرفه‌ای و علمی ایران مطرح ساخت. از آن پس تا سال‌های بسیار، سیمای شهر تنها واژه برای صحبت کردن درباره مفهوم، معنا و صورت شهر بود و در ابتدا بیشترین کاربرد مفهومی این واژه، ریخت شهر و فیزیک ساختمان‌ها بود.
چکیده مقاله ۱۰ مجله علمی منظر شماره ۹
به‌طور کلی لذت مردم از یک منظره در شهر یا استقبال از یک فضای شهری، احساس رضایت خاطر طراحان این فضاها را نیز به دنبال دارد. اما آیا با اجرای طرح‌های آینده شهری نیز این رضایت تداوم خواهد داشت؟ به عبارت دیگر آیا خوشامد و استقبال مردم از یک فضای طراحی‌شده تصادفی استیا این امر براساس یک فرایند نسبتاً ثابت و قانونمند اتفاق می‌افتد؟ آیا موفقیت‌های یک طراح قابل تکرار است؟ آیارسیدن به طرح‌های برتر محیطی، از نظر مردم، قواعد و قوانین خاصی دارد؟ این نوشتار سعی دارد به طور فشرده این مبحث را در حد طرح مسئله بازخوانی کند.
چکیده مقاله ۱۱ مجله علمی منظر شماره ۹
پس از مدت‌ها درباره مفاهیم یکسان منظر و سیمای شهری و رفع اختلاط معنایی آنها در قالب ساختمایه‌های عینی و ذهنی، نوبت به بحث در مورد سایر واژگان این حوزه رسیده است. همۀ ما با مفهوم منظر شهری آشنا هستیم. اما آنچه در این میان ابهام بر‌انگیز است، کاربرد واژگان مشابه به زبان انگلیسی برای یک مفهوم است. آیا این واژگان همگی بر یک مفهوم مشابه و یکسان اشاره دارند؟ هدف این نوشتار کوتاه بررسی تطبیقی معانی و کاربرد واژگان مشابه به زبان انگلیسی برای مفهوم «منظر شهری» به منظور کاربرد درست آن در ادبیات تخصصی معماری و شهرسازی ایران است.
چکیده مقاله ۱۲ مجله علمی منظر شماره ۹
برج‌ها به دلیل جایگاه نشانه‌ای در شهرها، دارای اهمیت زیادی در تولید معنا هستند. هرچند همه عناصر شهری برحسب موقعیت و اهمیت خود بار معنایی دارد؛ اما معنای برج‌ها به دلیل موقعیت ویژه آنها در شهر دارای اهمیت خاصی است که به توجه بیشتری نسبت به سایر عناصر شهری نیاز دارد. توجه به تداوم معنایی برج‌ها می‌تواند عامل ایجاد هویت در شهر باشد.
معنای برج در طول تاریخ ایران را می‌توان به طور کلی در دو مقطع بررسی کرد. دوره اول را می‌توان تا شروع قرن معاصر و دوره بعد را از ابتدای قرن معاصر تا کنون دانست. این تقسیم‌بندی حکایت از تغییر نگاه به موقعیت برج‌ها در شهر دارد که در نهایت موجب می‌شود تا شخصیت نشانه‌ای آنها تحت تأثیر قرار گیرد و معناآفرینی آنها نیز تغییر کند.
دریافت کامل مقاله
چکیده مقاله ۱۳ مجله علمی منظر شماره ۹
ایستگاه‌های مترو به‌عنوان نقاط اتصال دو دنیای متفاوت (بافت شهری و شبکه زیرزمینی مترو)، نقش مهمی در منظر شهر ایفا می‌کند. این ایستگاه‌ها نواحی اطراف خود را از جنبه‌های کالبدی- عملکردی، حمل‌و‌نقل، مسایل اقتصادی و اجتماعی تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. با این وجود به منظر شهری این نواحی که از عوامل مؤثر و تأثیرگذار در خوانایی شهر است، توجه کمتری شده است. این نقاط شاخص عملکردی، با تغییرات هدفمند در نواحی اطراف خود می‌تواند علاوه بر ارتقای کیفی فضاهای شهری، در شکل‌گیری فضاهای با هویت به عنوان الگوی عملی ساماندهی منظر، ایفای نقش نماید. در این راستا نحوه مطالعه و تجزیه و تحلیل منظر شهر با هدف دستیابی به اقدامات و ضوابط عملی، تعیین‌کننده است تا با در نظر گرفتن وضع موجود و تحلیل عناصر محیطی بتوان به ضوابط، مقررات و راهکارهایی برای بهبود منظر شهر دست یافت.
دریافت کامل مقاله
چکیده مقاله ۱۴
خیابان جمهوری به عنوان عنصری فعال و پویا از شهر تهران، در هر دوره تاریخی معلول شرایط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی زمان خود بوده است. این خیابان در طول چند کیلومتر مسیر خود تفسیری است بر وقایعی که در دوره شکل‌گیری بر آن گذشته است.خیابان متأثر ازاتفاقات حوزه‌های همسایگی خود بوده و نیز بر آنها تأثیرگذار است. این شکل از تأثیر و تأثر در هر بخش از خیابان، پیوندی ناگسستنی بین خیابان و حوزه‌های مجاور آن به وجود می‌آورد. در نتیجه خیابان، مرزی بین دو طرف گسسته خود نیست؛ بلکه نمایشگاهی از محدوده‌های متفاوتی است که از بین آنها عبور می‌کند.
بررسی شکل‌گیری خیابان جمهوری می‌تواند منجر به ارائه راهکارهایی در زمینه بهسازی و نوسازی این خیابان و سایر خیابان‌هایی شود که واجد شاخصه‌های تاریخی و پیوندهای ناگسستنی با محیط اطراف خود است.
دریافت کامل مقاله
چکیده مقاله ۱۵
در باغ‌های شهری ایران بعضاً کوشک‌ها و یا سردرب‌های عظیم، رابط بین شهر و باغ است. استقرار اینگونه باغ‌ها موجب یکپارچه شدن شهر، میدان، باغ و منظر می‌شود. این نوشتار به دنبال تمایل و شیوة استقرار این باغ‌ها در شهر است. اینکه آیا این نحوه قرارگیری ارتباطی با رابطه حکومت و مردم داشته است؟ آیا مفصل شهر و باغ، فضایی اجتماعی و مردمی است یا بنایی مسلط بر میدان و خیابان، تا همچون نسخه‌های اروپایی باعث قدرت نظام حکومتی شود؟
دریافت کامل مقاله
چکیده مقاله ۱۶
امروزه یکی از مهم‌ترین مسایل شهرهای دنیا، هویت شهر است و بحران هویت و سردرگمی انسان‌ها در زندگی پیچیده شهری، از مهم‌ترین دغدغه‌های صاحب‌نظران این حوزه است. مدیران شهری و دست‌اندرکاران همواره در پی راهی برای ارتقای کیفیت فضاهای زندگی انسان هستند و به جنبه‌های کیفی شهر از جمله هویت محیط- به‌عنوان عاملی برای تقویت پیوند انسان با محیط و غنا بخشیدن به فعالیت‌ها- توجه بیشتری می‌شود. بهبود کیفیت فضاهای شهری، درک معنا و هویت محیط از جانب مردم را تسهیل کرده و به حس رضایت منجر می‌شود. توجه به کیفیت منظر شهری، هم از نظر جنبه‌های کالبدی و هم از نظر فضاهای انسانی، محیط‌های عمومی و خاطرات جمعی ضروری است. بر این اساس، ضرورت ایجاد تصویر ذهنی و درک مشترک مردم از شهر کاملاً محسوس است. یکی از زمینه‌های ایجاد چنین تصویری از شهر، نظرگاه‌های شهری است. کلان‌شهر تهران نیز از این مسئله مستثنی نبوده و کمبود موقعیت‌هایی برای درک عمومی منظر شهر، جهت احیای پتانسیل‌های بصری و ایجاد انسجام در تصاویر ذهنی مردم از شهر به وضوح آشکار است.
دریافت کامل مقاله
منبع: مجله علمی منظر
