تأليفاتمجلاتمجله پژوهش و برنامه ریزی شهریمقالات
مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری ۱۳
مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری 13 تابستان 1392
فهرست مقالات در مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری ۱۳
۱- تحلیل توزیع فضایی کیفیت زندگی در محله‌ها شهر چالوس | زینب قربانی؛ براتعلی خاکپور؛ عزت‌اله مافی
۲- تحلیل عدم تعادل فضایی خدمات اقتصادی، اجتماعی شهرستان‌های استان زنجان | جلال تبریزی؛ اکرم قاسمی؛ سهراب موذن
۳- بررسی نقش و جایگاه ساختار کالبدی محله‌های شهری بر شکل‌گیری سرمایه اجتماعی | مهیار اردشیری؛ خلیل حاجی‌پور؛ سمیه حکیمی
۴- پست مدرنیسم و شهر با تاکید بر الگوها و طرح‌های برنامه‌ریزی شهری | حسن پارسی‌پور؛ محمدحسن ضیاء‌توانا
۵- بررسی علل تغییر کاربری اراضی در طرح‌های تفصیلی شهری و تأثیر آن بر خدمات شهری مطالعه موردی شهر مرودشت | محمدرضا رضایی؛ اسمعیل رحیمی
۶- تأثیر شورای اسلامی شهر تهران بر نگرش شهروندان تهرانی نسبت به مشارکت‌سیاسی | هادی رجبی
۷- ارزیابی توان اکولوژیک حاشیه شهر تبریز به منظور توسعه پایدار شهری با رویکرد MCE | محمدصادق عزیزیان؛ فریده نقدی؛ مهدی ملازاده
مقاله ۱ مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری ۱۳
تحلیل توزیع فضایی کیفیت زندگی در محله‌ها شهر چالوس | زینب قربانی؛ براتعلی خاکپور؛ عزت‌اله مافی
در طول چند دهه اخیر، توسعه بی رویه شهر نشینی، مهاجرت، ازدیاد جمعیت و تغییر در شیوه زندگی، دگرگونی بیشتر در ساختار زندگی شهری را فراهم آورد و سبب زوال کارکردهای بافت سنتی گردید. در این میان کیفیت زندگی به عنوان راهی برای مقابله با این دگرگونی‌ها از سوی سیاست گذاران و برنامه‌ریزان در سطوح بین‌المللی و ملی مطرح گردید. در پژوهش حاضر به منظور سنجش کیفیت زندگی در محله‌های ۱۴ گانه شهر چالوس، از روش‌های توصیفی- تحلیلی، و تحلیل رگرسیون و همبستگی پیرسون استفاده شده است. با توجه به جمعیت ۴۵۶۲۵ نفری شهر در سال ۱۳۸۵، بر اساس جدول مورگان و کرجسی، نمونه‌ای با حجم ۳۸۰ نفر تعیین و به همین تعداد پرسشنامه‌هایی تهیه و در بین محله‌های شهر توزیع شد.
مقاله ۲ مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری ۱۳
تحلیل عدم تعادل فضایی خدمات اقتصادی، اجتماعی شهرستان‌های استان زنجان | جلال تبریزی؛ اکرم قاسمی؛ سهراب موذن
روند تحولات اقتصادی، اجتماعی دهه‌های اخیر و گوناگونی بستر جغرافیایی؛ به شکل‌گیری نوعی خاص از نظام فضایی استقرار‌گاه‌های انسانی منجر شده است. عدم تعادل میان مراکز روستایی و شهری در زمینه‌های مختلف توسعه، موجب برهم خوردن نظم فضایی سکونتگاه‌ها از یک سو و رشد شتابان و بی‌رویه بعضی از شهرهای درجه اول گردیده است. نمونه آن، نامتعادل بودن ساختار فضایی استان زنجان است. قطبی شدن جمعیت آن در شهرستان زنجان، تمرکز انواع فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در شهر زنجان، باعث برهم خوردن سلسله مراتب منطقی و منظم در مرتبه و اندازه سکونتگاه‌ها گردیده است.
مقاله ۳ مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری ۱۳
بررسی نقش و جایگاه ساختار کالبدی محله‌های شهری بر شکل‌گیری سرمایه اجتماعی | مهیار اردشیری؛ خلیل حاجی‌پور؛ سمیه حکیمی
سرمایه اجتماعی را می‌توان یکی از مشخصه‌های توسعه پایدار دانست به گونه‌ای که در یک جامعه پایدار، درجه بالاتری از سرمایه اجتماعی وجود دارد. سرمایه اجتماعی محصول تعاملات اجتماعی است که هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی در میان شبکه اجتماعی در سطح محله‌های شهری از وسعت و عمق بیشتری برخوردار است؛ زیرا حس همبستگی اجتماعی، اعتماد میان شهروندان و کنترل‌های غیررسمی که امروزه همگی در بحث‌های نظری از مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی به شمار می‌روند، در سطح محله‌های شهری شکل می‌گیرند و انتظام می‌یابند. آنچه که در سطح محله‌های شهری کمک مؤثری به ایجاد مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی می‌کند، در حقیقت کیفیت کالبدی- فضایی این مکان‌ها است که حضور یا عدم حضور ساکنان و به تبع آن شکل‌گیری تعاملات اجتماعی را به همراه دارد. مسجد، بازارچه، پارک محله، پیاده‌رو، بخش‌هایی از خیابان، مغازه‌ها و غیره، همگی مکان‌هایی برای برقراری روابط چهره به چهره به شمار می‌روند.
مقاله ۴ مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری ۱۳
پست مدرنیسم و شهر با تاکید بر الگوها و طرح‌های برنامه‌ریزی شهری | حسن پارسی‌پور؛ محمدحسن ضیاء‌توانا
شهرنشینی از مشخصه‌های بارز قرن بیستم محسوب می‌گردد که همواره تحت تاثیر نگرش‌های فلسفی و با ارائه طرح و برنامه‌های خاص در مقاطع زمانی مختلف به دنبال ایجاد رفاه و آسایش برای شهروندان و کاهش معضلات فراروی جوامع است. جنبش مدرنیسم متعاقب انقلاب صنعتی و بر پایه خرد و قدرت تکنولوژی شکل گرفت و شهر نیز به عنوان نماد تمدن مدرن تحولات بزرگی را از آن پذیرفت در همین راستا برنامه ریزی شهری با تکیه بر قدرت تکنولوژی به سمت شهرسازی ماشینی روی آورد اما شهر حاصله از تمدن مدرن در بستر حدود یک قرن دچار مشکلاتی گردید. متعاقب آن دهه‌های آخر قرن بیستم از طرفی شاهد نگرش فلسفی پست مدرنیسم و از طرف دیگر ظهور پارادایم توسعه پایدار هستیم که علوم مختلف و برنامه‌های آنها را تحت تاثیر خود قرار داده‌اند.
مقاله ۵ مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری ۱۳
بررسی علل تغییر کاربری اراضی در طرح‌های تفصیلی شهری و تأثیر آن بر خدمات شهری مطالعه موردی شهر مرودشت | محمدرضا رضایی؛ اسمعیل رحیمی
ناکارآمدی طرح‌های توسعه شهری از جمله طرح‌های تفصیلی شهرها با واقعیت‌های موجود در جامعه در قالب پدیده‌های اجتماعی در شهرها بروز می‌کند. یکی از این معضلات تغییرات کاربری اراضی شهرهاست که برخلاف ضوابط و مقررات طرح‌های تفصیلی به صورت قانونی و غیرقانونی در شهرها شکل گرفته است. حاصل این تغییرات به وجود آمدن عدم تعادل در خدمات شهری و نزول مستمر کیفیت محیط شهرهاست. در این تحقیق سعی شده است که از طریق بررسی‌های کتابخانه‌ای، توزیع پرسشنامه بین جامعه هدف، موارد تغییرات صورت گرفته در کاربری‌های مصوب شهر مرودشت در فاصله سال‌های ۱۳۸۵- ۱۳۷۵ و علل آنها با استفاده از نرم افزارهای ARC GIS , AUTO CAD وspss مشخص گردد. در بررسی علل تغییر کاربری اراضی شهرها بیشترین سهم متعلق به عوامل اقتصادی و قانونی است که به موضوع عدم وجود منابع پایدار درآمدی در شهرداری‌ها و فقدان عوامل قوی ضمانت اجرایی در قوانین و مقررات شهرسازی مرتبط است.
مقاله ۶ مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری ۱۳
تأثیر شورای اسلامی شهر تهران بر نگرش شهروندان تهرانی نسبت به مشارکت‌سیاسی | هادی رجبی
در دوران حاضر تشکیل شوراهای اسلامی شهر و روستا نشان دهنده توزیع قدرت در جامعه مردم‌سالار دینی ایران و سیاست دموکراتیک کردن اداره امور محلی از ناحیه دولت است. انتظار آن است که با برخورداری از سازمان دمکراتیک محلی، شاهد گسترش نهادهای غیردولتی، افزایش مشارکت مردم در اداره امور خود و پاسخگو نمودن نهاد مدیریت امور محلی باشیم و تا اندازه زیادی به سمت توسعه‌یافتگی حرکت نمود. ایجاد شوراهای اسلامی شهر و روستا با چنین گستردگی و اهمیت در تاریخ ایران بی‌سابقه است. در پایان دهه هفتاد، با شکل‌گیری شوراهای اسلامی شهر و روستا، حضور بی‌سابقه شهروندان جهت مشارکت در این شوراها شکل گرفت. اما بنا به دلایلی، مشارکت شهروندان در دوره‌های بعدی کاهش یافت.
مقاله ۷ مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری ۱۳
ارزیابی توان اکولوژیک حاشیه شهر تبریز به منظور توسعه پایدار شهری با رویکرد MCE | محمدصادق عزیزیان؛ فریده نقدی؛ مهدی ملازاده
برای رسیدن به توسعه پایدار داشتن برنامه‌ریزی با تکیه بر ارزیابی همه جانبه محیط طبیعی امری ضروری است. با توجه به اینکه محیط زیست طبیعی توان اکولوژیکی محدودی را برای استفاده‌های انسان داراست، بنابراین، ارزیابی توان اکولوژیکی به عنوان هسته مطالعات زیست محیطی با پیشگیری بحران‌های موجود، بستر مناسبی را برای برنامه‌ریزی زیست محیطی فراهم می‌آورد. تحلیل قابلیت اراضی برای توسعه شهری یکی از اصلی‌ترین مقولاتی است که برنامه‌ریزان شهری با آن سروکار دارند. در این مقاله طی رویکرد ارزیابی چند معیاره با استفاده از روش ترکیب خطی وزن‌دار و در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی، ارزیابی توان اکولوژیکی حاشیه شهر تبریز برای توسعه کالبدی بر پایه مشاهدات محیطی (طبیعی و انسانی به تعداد ۱۲ معیار) صورت گرفته و نقشه نهایی در محدوده مذکور تهیه شده است. این نقشه نواحی مناسب برای توسعه کالبدی شهر را نشان می‌دهد. نتایج این پژوهش می‌تواند مورد استفاده برنامه‌ریزان شهری قرار گیرد.
